Οι πληροφορίες που θα ακολουθήσουν προσπαθούν να προσεγγίσουν τα πραγματικά γεγονότα που αφορούν την ιστορική προέλευση του Wing Chun Kung Fu.

Ο μύθος της βουδίστριας μοναχής, Ng Mui και η μαθήτριά της Yim Wing Chun, οι υποτιθέμενοι ιδρυτές του συστήματος Wing Chun, είναι ένας μύθος. Καθώς το διαδίκτυο μας βοήθησε να συλλέξουμε πληροφορίες, έχει φανεί ότι η ιστορία της μοναχής και της μαθήτριάς της ήταν απλά ένας τρόπος να αποκρυφτεί η αλήθεια για την προέλευση του συστήματος και να παραμείνουν άγνωστες οι ταυτότητες των πολιτικών ανταρτών που το ανέπτυξαν πραγματικά.

Σχετικά με την ιστορία των πέντε μοναχών του ναού Shaolin, λέγεται ότι γράφτηκε από κάποιον στην επαρχία Foshan το 1940 και τα ονόματα που έχουν δημοσιευθεί δεν είναι τα αληθινά. Όσο για την Ng Mui (την 5η μοναχή του ναού που και τη μόνη που σώθηκε από την καταστροφή του), το όνομα της αποτελεί μυστικό κώδικα.

Πολλοί εκπαιδευτές του Wing Chun σε όλο τον κόσμο, χωρίς να το θέλουν, κάνουν το λάθος και πιστεύουν μια ρομαντική, φανταστική ιστορία του συστήματος, αναπαράγοντας απλά ένα παραμύθι.

Δυναστείες Μινγκ και Τσινγκ.

Σχετικά με όσα μπορεί να μας μαρτυρήσει η ιστορία, το Wing Chun αναπτύχθηκε πριν από περίπου 400 χρόνια σε μια περίοδο πολιτικής αναταραχής.

Από το 1368 μέχρι το 1644 η εξουσία της Κίνας ήταν στα χέρια της δυναστείας Μινγκ  (Μινγκ Τσάο) της εθνικότητας Χαν. Ωστόσο, η αποδυνάμωση της χώρας την περίοδο αυτή είχε σαν αποτέλεσμα η χώρα να υποταχθεί στο μογγολικό φύλο των Μαντσού, που πήραν την εξουσία και ίδρυσαν την δυναστεία Τσινγκ, που βασίλευσε από το 1644 μέχρι το 1912. Στη διάρκεια της δυναστείας Τσινγκ η Κίνα γνώρισε νέα επέκταση των συνόρων της. Μερικοί από τους αυτοκράτορες της δυναστείας προστάτεψαν τα γράμματα και τις τέχνες, αλλά η δυναστεία οδήγησε την Κίνα σε απομόνωση στην προσπάθειά της να αποφύγει την αλλοίωση του πολιτισμού της από την εισαγωγή ευρωπαϊκών επιρροών.

Μεταξύ του 1644 και του 1911, η δυναστεία Τσινγκ, εξουσίαζε πάνω από το 90% του πληθυσμού, τους Χαν. Για να διατηρήσουν τον έλεγχο των Χαν, οι Μαντσού κυβερνούσαν δικτατορικά. Η επιθετικότητα και η καταπίεση αποτελούσαν τους ακρογωνιαίους λίθους της δυναστείας τους η οποία απαγόρευε στους Χαν να χρησιμοποιούν όπλα και να εξασκούνται στις πολεμικές τέχνες.

Έτσι, για την ανατροπή των καταπιεστών τους οι κυριότεροι δάσκαλοι των πολεμικών τεχνών, οι οποίοι όπως προαναφέραμε κρατούσαν κρυφή την ταυτότητά τους, προώθησαν την δραστηριοποίηση των ανταρτών. Η δράση των ανταρτών εξελίχθηκε κυρίως στα βουδιστικά μοναστήρια, τα οποία παρέμειναν σε μεγάλο βαθμό ανεπηρέαστα από τους Μαντσού για λόγους σεβασμού προς τον βουδιστικό πολιτισμό και τη θρησκεία. Ο ναός Shaolin, Siu Lim ήταν το ιδανικό μέρος για την απόκρυψη των ανταρτών – αποστατών οι οποίοι με ξυρισμένα τα κεφάλια τους και φορώντας τη μοναστική ενδυμασία των μαθητών του ναού κατά τη διάρκεια της ημέρας έκαναν τις δουλειές γύρω από αυτόν, ενώ την νύχτα συγκεντρώνονταν για να καταστρώσουν τα σχέδιά τους για την ανατροπή των Μαντσού.

«Μυστικές Κοινωνίες» και Wing Chun.

Κατά τη συνάντησή τους, οι επαναστάτες αναγνώριζαν ο ένας τον άλλον με ένα μυστικό σήμα χεριών που θα κατέληγε να γίνει ο επίσημος χαιρετισμός του Wing Chun. Στην πραγματικότητα, ο παραδοσιακός χαιρετισμός ευγένειας που είναι κοινός σε πολλά από τα σημερινά στυλ Kung Fu έχει δύο έννοιες. Στην πρώτη έννοια του χαιρετισμού, του οποίου η προέλευση αναγνωρίζεται από τον ναό Shaolin το αριστερό χέρι συμβολίζει την ένωση του Πράσινου Δράκου με την Λευκή Τίγρη (δεξί χέρι).

Στην δεύτερη έννοια του χαιρετισμού, ο οποίος επίσης αναγνωρίζεται από τον ναό Shaolin, το αριστερό χέρι σχηματίζει μια γροθιά και το δεξί χέρι έναν ανοικτό φοίνικα.

Αυτός ο χαιρετισμός αναφέρεται και ως χαιρετισμός στη «μυστική κοινωνία». Σε αυτόν τον χαιρετισμό, η γροθιά αντιπροσωπεύει τον Ήλιο και η παλάμη αντιπροσωπεύει την Σελήνη. Συνδυασμένοι, οι δύο αυτοί χαρακτήρες, συμβολίζουν το όνομα της προηγούμενης δυναστείας των Μινγκ εκείνης που ανατράπηκε από τους Μαντζουριανούς, οι οποίοι στη θέση της σχημάτισαν την δυναστεία Τσινγκ.

Ως εκ τούτου, κατά τη διάρκεια της εξέγερσης, ένας ασκούμενος στο Wing Chun ή ένα μέλος της «μυστικής κοινωνίας» χαιρετούσε με μια γροθιά και μια ανοιχτή παλάμη προβάλλοντας – σπρώχνοντας  προς το μπροστινό μέρος, με αυτόν τον τρόπο έλεγαν: «Επιστρέψτε στους Μινγκ, ανατρέψτε τους Τσινγκ». Προφανώς, αυτός ο συνθηματικός τρόπος χαιρετισμού δεν έγινε αντιληπτός από τους Μαντζουριανούς.

Αργότερα, η έντονη δραστηριότητα στον ναό Siu Lim και η συνεχής εξέλιξη των μαχητικών τεχνών, ανάγκασε τους Μαντζουριανούς να στείλουν κατασκόπους, πολλοί από τους οποίους ήταν στρατιωτικοί ηγέτες της δυναστείας, με σκοπό να διεισδύσουν στους χώρους των ανταρτών για να μάθουν τα παραδοσιακά συστήματα που είχαν πυρήνα στον νότο και τον τρόπο με τον οποίο διδάσκονταν στον ναό. Οι δάσκαλοι των επαναστατών, έχοντας αντιληφθεί την εισβολή των Μαντζουριανών κατασκόπων, ανέπτυξαν κρυφά ένα νέο σύστημα που είχε διπλό σκοπό: Πρώτον, έπρεπε κάποιος να μπορεί να το μάθει γρήγορα και δεύτερον, έπρεπε να είναι καταστρεπτικό ενάντια στα ήδη υπάρχοντα συστήματα μάχης που οι Μαντζουριανοί μάθαιναν και δίδασκαν τους στρατιώτες τους. Έτσι, γεννήθηκε το Wing Chun.

Η διείσδυση των κατασκόπων είχε σαν αποτέλεσμα οι Μαντσού να αποφασίσουν να εξαλείψουν την απειλή της εξάπλωσης των ανταρτών εξολοθρεύοντας τους μοναχούς του ναού, τελικά, ο ναός Siu Lim κάηκε και καταστράφηκε ολοκληρωτικά.

Η εκτεταμένη έρευνα του μουσείου Ving Tsun δείχνει μια γενιά κληρονόμων μετά την καταστροφή του νότιου ναού. Μεταξύ αυτών ήταν ο Cheung Ng, ο μοναδικός μέχρι σήμερα που έχει αποδειχθεί ιστορικά. Μετά την ίδρυση του Συνδέσμου Όμορφων Λουλουδιών (πρόδρομος της Κόκκινης Όπερας) και την εκπαίδευση των «μυστικών κοινωνιών» στο Wing Chun, ο Cheung Ng εξαφανίστηκε με σκοπό να ξεφύγει από την καταδίωξη της δυναστείας Τσινγκ.

Για χρόνια ήταν κρυμμένος από μια οικογένεια που ονομάζονταν Chan. Η Chan Sih Sai Ga (οικογένεια Chan) ήταν γνωστή και πλούσια οικογένεια. Μέσω της έμμεσης δράσης η οικογένεια ήταν πρόθυμη να βοηθήσει τον Cheung Ng. Κατά την διαμονή του με την οικογένεια για πάνω από μια δεκαετία, ο Cheung Ng δίδαξε την τέχνη του Hung Fa Yi Wing Chun η οποία για αρκετά χρόνια διατηρήθηκε σε στενό οικογενειακό κύκλο προτού διδαχθεί σε ξένους. Τα μέλη της οικογένειας Chan δεν συμμετείχαν ποτέ άμεσα στις ίδιες τις «μυστικές κοινωνίες», με αποτέλεσμα να έχουν διατηρήσει ένα χαμηλό προφίλ στην ιστορία. Στην τελευταία γενιά της οικογένειας Chan που έμαθε την τέχνη άνηκε ένας απόμακρος ανιψιός, υψηλόβαθμος στέλεχος της «μυστικής κοινωνίας», ο Hung Gan Biu. Στα αρχεία της δυναστείας Τσίνγκ, καθώς και στην ιστορική έρευνα για τις «κινεζικές μυστικές κοινωνίες», ένας άνθρωπος με το όνομα Chan Biu καταγράφηκε ως ηγέτης της «κοινωνίας των ουρανών και της γης» ο οποίος πιάστηκε και εκτελέστηκε από τις αρχές των Μαντσού.

Σχετικά με την προέλευση της ονομασίας Wing Chun…

Στον μύθο που δημιουργήθηκε, όπως προαναφέραμε, για την προστασία του αγνώστου των ταυτοτήτων των δημιουργών του συστήματος Wing Chun, ο θρύλος αναφέρει ότι μεταξύ των επιζώντων από τις σφαγές στον ναό Siu Lim πως ήταν μια μοναχή βουδίστρια με το όνομα Ng Mui, η οποία θεωρήθηκε και η μοναδική θεματοφύλακας της βελτιωμένης πολεμικής τέχνης που αναπτύχθηκε μέσα στον ναό μετά την εισβολή των Μαντσού κατασκόπων. Με τη σειρά της, λέγεται ότι πέρασε τις γνώσεις της στην μαθήτριά της, ένα νεαρό κορίτσι που ονομάζονταν Yim Wing Chun. Καθώς η Yim Wing Chun δίδαξε το σύστημα και σε άλλους, στο πέρασμα των χρόνων το σύστημα έγινε γνωστό ως «Ο τρόπος της Wing Chun». Η ιστορία εξαπλώθηκε και σήμερα πολλές εκδόσεις αυτής υπάρχουν σε όλο τον κόσμο.

Ωστόσο, υπάρχουν τρεις σημαντικές εκτιμήσεις που πρέπει να λάβουμε υπόψη μας όταν πρόκειται για την ιστορία της Ng Mui και της Yim Wing Chun. Πρώτον, εκτός από το μύθο, δεν υπάρχουν άλλα στοιχεία που να αποδεικνύουν την ύπαρξη της Ng Mui με την ιδιότητά της ως grandmaster του Kung Fu και ως ιδρύτρια ενός συστήματος Kung Fu, δεν υπάρχει κανένα αρχείο, κανένα ιστορικό έγγραφο ή κάποιο άλλο στοιχείο που να το αποδεικνύει. Δεύτερον, δεν θα ήταν απαγορευτικό μια καλόγρια να ζει μέσα σε έναν ναό, πόσο μάλλον μέσα σε ένα μοναδικό μοναστικό περιβάλλον ανδρών, όπως ο ναός Siu Lim; Και τρίτον και ίσως το πιο σημαντικό, ποιος ο λόγος αφού κατάφερε η μοναχή να ξεφύγει από μια κατάσταση ζωής και θανάτου χαρακτηρισμένη ως επαναστάτρια, να διδάξει μια προηγμένου επιπέδου πολεμική τέχνη σε ένα ορφανό κορίτσι που δεν είχε καμία σχέση με την επανάσταση;

Εκείνη την εποχή, όπως αναφέρεται στην κινεζική ιστορία, η δυναστεία Τσινγκ είχε επινοήσει μια μορφή τιμωρίας για τους προδότες και τους αντάρτες. Αφού κάποιος ομολογούσε τα εγκλήματά του, εκτελούνταν, στη συνέχεια, οι αξιωματούχοι των Τσινγκ καταδίωκαν τα μέλη της οικογένειας του ένοχου έως και εννέα γενιές και τους εκτελούσαν ως προδότες. Συνεπώς, διδάσκοντας η Yim Wing Chun, μια πολεμική τέχνη θα έθετε άμεσα τη ζωή της σε κίνδυνο.

Όσον αφορά τα στοιχεία του θρύλου της Ng Mui και της Yim Wing Chun, εξετάζεται και πάλι η σημασία των λέξεων στις «μυστικές επαναστατικές κοινωνίες» και τα ονόματα αποτελούν «μυστικούς» κώδικες. Στην καντονέζικη διάλεκτο, η λέξη Ng σημαίνει τον αριθμό 5 και η λέξη Μui σημαίνει λουλούδι, δηλαδή «Τα πέντε πέταλα του λουλουδιού», τα οποία συμβόλιζαν τα 5 στάδια εκμάθησης στο νότιο ναό Shaolin. Συνεπώς το όνομα Ng Mui είναι κωδικό όνομα και όχι άτομο.

Αποκωδικοποιώντας  το όνομα της Yim Wing Chun διαπιστώνουμε ότι το “Yim” μπορεί να μεταφραστεί ως «μυστικό» ενώ το Wing, σημαίνει «μιλώ» δηλαδή, «Παραμένουμε μυστικοί, μιλάμε μόνο μεταξύ μας», κωδικό όνομα άρρηκτα συνδεδεμένο με τον συμβολικό χαιρετισμό «Επιστρέψτε στους Μινγκ, ανατρέψτε τους Τσινγκ». Επίσης σε κάποια άλλη εκδοχή της προέλευσης  του όρου “Wing Chun”, πιθανόν και της πιο έγκυρης, λέγεται ότι η ονομασία αυτή αναφέρεται σε μια γεωγραφική τοποθεσία στον ναό, το “Siu Lim Wing Chun Tong” (Αίθουσα Όμορφης Άνοιξης), όπου οι αντάρτες ασκούσαν την νεότευκτη πολεμική τέχνη. Η χρήση του όρου Άνοιξη (Chun) συμβόλιζε την αναγέννηση της δυναστείας των Μινγκ.

Ωστόσο, αν αναγνωρίσουμε ότι συνέβη η καταστροφή του ναού Siu Lim, αλλά η ιστορία της Ng Mui ήταν μια παραπλάνηση για κάποιους σκοπούς, τότε παραμένει το ερώτημα: Ποιοί ήταν οι πραγματικοί θεματοφύλακες του συστήματος Wing Chun;

Γνωρίζουμε ότι πολλοί (όχι οι θρυλικοί πέντε) μοναχοί και επαναστάτες ηγέτες διέφυγαν από τις σφαγές που προκάλεσαν οι Μαντζουριανοί και ότι προκειμένου να κρατηθεί η μυστικότητα του συστήματος, η τέχνη πέρασε απευθείας από δάσκαλο σε μαθητή. Ιστορικά υπήρξαν δύο μοναχοί – αντάρτες που επέζησαν της επιδρομής στον ναό και μπόρεσαν να διατηρήσουν ζωντανό το σύστημα Wing Chun. Αυτοί ήταν, ο Yat Chum Dai Si από το βόρειο ναό Shaolin και ο Cheung Ng από τον νότιο ναό. Καταφέρνοντας ο δεύτερος να ξεφύγει από τους διωγμούς των Μαντζουριανών ίδρυσε την King Fa Wui Gun, που αποτελεί τις ρίζες της διάσημης Hung Suen (Κόκκινη Όπερα).

Ιστορικά, γνωρίζουμε ότι η δραστηριότητα των ανταρτών άνθισε στην επονομαζόμενη και «Όπερα των Ερυθρών Σκαφών» ή «Κόκκινη Όπερα. Η «Κόκκινη Όπερα» διευκόλυνε τους ταλαντούχους καλλιτέχνες σκηνής, που διακρίνονταν στο Kung Fu και στη γυμναστική, να σχηματίσουν τις «μυστικές κοινωνίες» για να ανατρέψουν τη δυναστεία των Τσινγκ, παράλληλα ήταν το ιδανικό καταφύγιο για την κάλυψη των ανταρτών. Τα περίτεχνα κοστούμια, τα σκηνικά και το μακιγιάζ  παρείχαν εξαιρετικές μεταμφιέσεις. Επιπλέον, οι καλλιτέχνες ήταν γνωστοί με τα ψευδώνυμά τους καλύπτοντας ακόμα περισσότερο τις «μυστικές ταυτότητες» τους.

Συμπερασματικά

Με την ανάπτυξη πολλών διαφορετικών γραμμών του Wing Chun κατά τη διάρκεια των αιώνων (πάνω από 10 είναι γνωστές μέχρι σήμερα), το Wing Chun θα μπορούσε απλώς να θεωρηθεί ως ένα γενικό όνομα για ένα στυλ όχι διαφορετικό από το «καράτε» που είναι γενικός όρος για να περιγράψει τις διάφορες ιαπωνικές τέχνες ποικίλες και παρόμοιες. Ωστόσο, αυτό το άρθρο έχει επικεντρωθεί στην προέλευση του Wing Chun. Πράγματι, για να καταγράψει κανείς την εξέλιξη του γενεαλογικού δένδρου του Wing Chun θα απαιτούσε ένα πλήρες βιβλίο, πιο πλήρες από οτιδήποτε γράφτηκε σ’ αυτό το κείμενο.

Μια υπόθεση ότι ο Cheung Ng ήταν όντως ο κληρονόμος της τέχνης από τον νότιο ναό και η καθοδηγητική δύναμη των ανταρτών σε ένα πλήρες σύστημα μάχης, έχει βεβαίως περισσότερο ιστορικό βάρος απ’ ότι ο θρύλος μίας μοναχής και μίας νεαρής κοπέλας. Αντιπροσωπεύει μια πολύ πιο εύλογη εξήγηση των ριζών του Wing Chun, λαμβάνοντας υπόψη την πληρότητα της τέχνης από την άποψη της συνολικής αποτελεσματικότητάς της στη μάχη. Επίσης ταιριάζει με το ιστορικό υπόβαθρο της εποχής που προηγείται της «Κόκκινης Όπερας».

Ωστόσο, όπως συμβαίνει με όλες τις ιστορικές μελέτες, μια υπόθεση μπορεί να δώσει μεγάλη ώθηση σε περαιτέρω διεξοδική μελέτη που θα οδηγήσει σε ακόμη περισσότερες αποκαλύψεις. Με λίγα λόγια, περισσότερη μελέτη βασισμένη στη σωστή δομή και την ατμόσφαιρα της αληθινής ιστορικής έρευνας θα μας φέρει ακόμα πιο κοντά στην πραγματικότητα.

Επίλογος

Οι μύθοι συχνά δημιουργούνται για να απλουστεύσουν κάτι ή για να συγκαλύψουν την αληθινή φύση του θέματος και να το κάνουν πιο ευχάριστο στο μυαλό. Κατά συνέπεια, μερικές φορές οι άνθρωποι θέλουν να πιστέψουν τους μύθους παρά τα επιστημονικά ή ιστορικά στοιχεία για το αντίθετο. Μια μυθοπλασία μπορεί να είναι πιο παρήγορη από την αλήθεια, ένα παραμύθι πιο εύκολο να το καταλάβει κανείς απ’ ότι την πραγματικότητα. Ο θρύλος της Ng Mui και της Yim Wing Chun είναι μια μεγάλη «ιστορία»!